همانطور که میدانید کابل های تک رشته و چند رشته تفاوت های بسیار زیادی با یکدیگر دارند که این تفاوت ها در کاربرد، قیمت، میزان فلز هادی، روکش ها و … است. یکی از سوالاتی که بسیاری از افراد مطرح میکنند این است که تفاوت کابل دو رشته و سه رشته چیست؟ کاربرد هر کدام به چه صورت است؟ آیا برای مصرف شما کابل دو رشته بهتر است یا سه رشته؟
با ما همراه در هادی سیم همراه باشید تا این دو نوع کابل را بهتر و بیشتر بشناسید.
عمده تفاوت کابل دو رشته و سه رشته چیست؟
کابل های دو رشته و سه رشته از پرکاربردترین انواع کابل های برق در سیستمهای خانگی و صنعتی هستند، اما تفاوت های زیادی بین آنها وجود دارد که اصلی ترین آنها در تعداد هادی ها و سطح ایمنی است. کابل دو رشته از دو سیم فاز و نول تشکیل شده و برای وسایلی بهکار میرود که بدنه فلزی یا نیاز به ارت (زمین) ندارند؛ مثل لامپها، فنهای کوچک یا دستگاه های با بدنه پلاستیکی. این نوع کابل سادهتر، سبکتر و ارزانتر است، اما ایمنی کمتری در برابر نشت جریان دارد.
در مقابل، کابل سه رشته علاوه بر فاز و نول، دارای سیم ارت (زمین) نیز هست که وظیفه آن تخلیه جریان نشتی به زمین و جلوگیری از برقگرفتگی است. وجود سیم ارت در این کابل باعث میشود برای وسایل برقی فلزی، موتورهای الکتریکی، کولرها و تجهیزات صنعتی بهترین انتخاب باشد. در واقع، تفاوت اصلی میان این دو نوع کابل در ایمنی، کاربرد و ساختار داخلی آنها خلاصه میشود؛ کابل دو رشته مناسب مصارف سبک و کمخطر، و کابل سه رشته مناسب محیطهای مرطوب، صنعتی و پرقدرت است.
در جدول زیر میتوانید تفاوت های کابل دو رشته و سه رشته را به طور ساده و کامل مشاهده کنید:
ویژگیها | کابل دو رشته | کابل سه رشته |
---|---|---|
تعداد هادی | 2 عدد (فاز و نول) | 3 عدد (فاز، نول و ارت) |
وجود سیم ارت | ندارد | دارد |
سطح ایمنی | متوسط | بسیار بالا |
کاربرد اصلی | وسایل ساده و کممصرف | وسایل فلزی و صنعتی |
هزینه | کمتر | بیشتر |
مقاومت در برابر خطر برقگرفتگی | پایین | بسیار بالا |
مناسب برای | روشنایی، فن، وسایل پلاستیکی | کولر، پمپ، لباسشویی، تجهیزات صنعتی |
برای اینکه بتوانید تفاوت کابل دو رشته و سه رشته را به طور کامل متوجه شوید، ما در ادامه تمامی موارد و مقایسه هایی که بین این دو کابل وجود دارد را مطرح کرده ایم. بنابراین تا انتها همراه ما باشید.

مقایسه کاربرد های کابل 2 رشته و 3 رشته
کاربرد کابلهای دو رشته و سه رشته با توجه به ساختار و سطح ایمنی آنها، تفاوت های قابل توجهی دارند. کابل دو رشته که از دو هادی فاز و نول تشکیل شده، برای انتقال برق در دستگاهها و مدارهایی به کار میرود که خطر برقگرفتگی در آنها پایین است و نیازی به ارت ندارند.
برخی از کاربرد های کابل دو رشته عبارت اند از:
- لامپها و چراغهای روشنایی معمولی
- چراغ خوابها و آباژورها
- فن های سقفی و دیواری کوچک
- پنکههای رومیزی و ایستاده با بدنه پلاستیکی
- وسایل گرمایشی سبک مانند سشوارهای کوچک
- تلویزیونهای سبک و LED با عایق پلاستیکی کامل
- سیستمهای صوتی کوچک (رادیو، اسپیکر خانگی ساده)
- شارژرهای تلفن همراه و لپ تاپ (در مدلهای دارای آداپتور ایزوله)
- و …
در مقابل، کابل سه رشته با داشتن سیم ارت، سطح ایمنی بسیار بالاتری ارائه میدهد و برای وسایلی طراحی شده است که در صورت بروز نشت جریان یا اتصال بدنه، احتمال برقگرفتگی وجود دارد. برخی از استفاده های مختلف از کابل های سه رشته عبارت اند از:
- کولر گازی
- بخاری برقی فلزی
- پمپ های آب
- ماشین لباسشویی
- یخچال
- اجاق های برقی
- تاسیسات صنعتی
- و …
فرق کابل دو و سه رشته از نظر قیمت
تفاوت کابل دو رشته و سه رشته از نظر قیمت، مستقیماً به تعداد و جنس هادی ها (سیمهای رسانا) و میزان مصرف مواد اولیه (مس و روکش PVC) مربوط میشود. بهطور کلی، کابل سه رشته به دلیل داشتن یک سیم اضافه (ارت) و در نتیجه وزن بیشتر مس و عایقبندی ضخیمتر، قیمت بالاتری نسبت به کابل دو رشته دارد.
به زبان ساده:
- کابل دو رشته = اقتصادیتر، مناسب برای مصارف سبک
- کابل سه رشته = گرانتر، اما ایمنتر و بادوامتر
نوع کابل | تعداد رشتهها | وزن مس مصرفی | سطح ایمنی | قیمت تقریبی نسبت به مشابه دو رشته |
---|---|---|---|---|
کابل دو رشته | 2 عدد (فاز و نول) | کمتر | متوسط | پایه (ارزانتر) |
کابل سه رشته | 3 عدد (فاز، نول و ارت) | بیشتر | بالا | حدود 20 تا 30 درصد گرانتر |
تفاوت نظر ولتاژ و جریان مجاز
هر دو نوع کابل بسته به سطح مقطع (مثلاً 0.75، 1، 1.5، 2.5 میلیمتر مربع) میتوانند جریان مشخص و یکسانی را عبور دهند. اما بهطور کلی، کابل سه رشته به دلیل داشتن مسیر ارت، در برابر افزایش ناگهانی جریان مقاوم تر عمل میکند و تلفات الکتریکی کمتری دارد.
در سیستمهای صنعتی با ولتاژهای بالا یا دستگاههای دارای بار القایی، کابل سه رشته گزینهای استاندارد و مورد تأیید مراجع ایمنی برق است.
ویژگی | کابل دو رشته | کابل سه رشته | توضیح |
---|---|---|---|
ولتاژ نامی | 300/500V یا 450/750V | 300/500V یا 450/750V | تفاوتی ندارد، چون هر دو نوع از استاندارد مشابه پیروی میکنند. |
جریان مجاز (در شرایط نرمال) | برابر با کابل سه رشته در همان سطح مقطع | برابر با کابل دو رشته در همان سطح مقطع | مقدار جریان به سطح مقطع و جنس هادی بستگی دارد، نه به تعداد رشتهها. |
پایداری در جریان نشتی یا اتصال بدنه | پایینتر | بسیار بالاتر | سیم ارت در کابل سه رشته مسیر ایمن تخلیه را فراهم میکند. |
افزایش حرارت در بار کامل | کمی بیشتر (بهدلیل عدم وجود مسیر ارت) | کمتر | کابل سه رشته گرما را بهتر تخلیه میکند و پایداری بیشتری دارد. |
ایمنی در ولتاژهای ناپایدار | پایینتر | بالاتر | سیم ارت خطر شوک الکتریکی را کاهش میدهد. |
مزایا و معایب کابل دو رشته نسبت به سه رشته

هر دو نوع کابل دو رشته و سه رشته مزایا و معایب خاصی نسبت به یک دیگر دارند. که شما باید تمامی آنها را دانسته و با دانش کافی اقدام به خرید و یا استفاده کنید. با اینکه کاربرد هر یک از این کابل ها با هم فرق میکند ولی باز هم میتوان یک سری مزایا و معایب نسبت به یکدیگر بیان کرد.
مزایا
- قیمت کمتر و اقتصادی
- وزن سبک تر و نصب آسان تر
- انعطاف پذیری بالاتر
- مناسب برای وسایل سبک و بی خطر
معایب
- نبود سیم ارت
- ایمنی پایین تر در وسایل فلزی
- افزایش احتمال داغ شدن و خرابی
- غیر قابل استفاده در تاسیسات صنعتی یا مرطوب
- غیر قابل تایید در سیستم های برقی استاندارد
نکات مهم در خرید کابل دو رشته و سه رشته
در هنگام خرید کابل های دو رشته و سه رشته، رعایت نکات فنی و ایمنی اهمیت بالایی دارد. انتخاب کابل مناسب، نه تنها باعث عملکرد بهینه وسایل برقی میشود، بلکه از بروز خطرات برقگرفتگی، آتشسوزی و خرابی تجهیزات جلوگیری میکند. هر کابل باید بر اساس کاربری، نوع دستگاه، محیط نصب و جریان مصرفی انتخاب شود تا طول عمر و ایمنی سیستم تضمین گردد.
یکی از نکات مهم، سطح مقطع کابل است که باید متناسب با جریان مصرفی دستگاهها باشد. انتخاب سطح مقطع کوچکتر از نیاز، باعث افزایش گرما، افت ولتاژ و آسیب به کابل یا دستگاهها میشود. همچنین جنس هادی (مس یا آلومینیوم) و نوع عایق کابل، تأثیر مستقیم بر دوام، انعطافپذیری و ایمنی آن دارد.
برای کابلهای سه رشته، وجود سیم ارت با رنگ سبز و زرد از اهمیت ویژهای برخوردار است. سیم ارت مسیر ایمن تخلیه جریان نشتی را فراهم کرده و خطر برقگرفتگی را به حداقل میرساند. کابل دو رشته فاقد سیم ارت است و برای وسایل با بدنه فلزی یا محیطهای مرطوب مناسب نیست، اما برای روشنایی، وسایل سبک خانگی و دستگاههای پلاستیکی گزینهای اقتصادی و کارآمد به شمار میرود.
بنابراین مهم نکاتی که در زمان خرید کابل دو رشته و سه رشته باید در نظر بگیرید عبارت اند از:
- انتخاب سطح مقطع مناسب بر اساس جریان مصرفی وسایل
- جنس هادی کابل: مس یا آلومینیوم و خلوص آن
- نوع عایق و پوشش کابل مطابق محیط استفاده
- استانداردهای ملی یا بینالمللی ISO 9001
- وجود سیم ارت در کابل سه رشته و بررسی پیوستگی آن
- توجه به طول کابل و افت ولتاژ در مسیرهای طولانی
- تطابق کابل با نوع کاربرد و محیط نصب
- انعطافپذیری و سهولت نصب کابل
- ملاحظات قیمت و بودجه پروژه
- بررسی فیزیکی کابل قبل از خرید
آیا میتوان کابل دو رشته را بهجای سه رشته استفاده کرد؟
در دستگاههایی که به ارت نیاز دارند (مثل وسایل فلزی یا صنعتی)، خیر. این کار خطرناک بوده و میتواند منجر به برقگرفتگی شود.
چرا سیم ارت در کابل سه رشته اهمیت دارد؟
زیرا در مواقع اتصال بدنه یا نشت جریان، مسیر ایمنی برای تخلیه برق فراهم میکند و از خطرات جانی جلوگیری مینماید.
آیا کابل سه رشته مصرف برق بیشتری دارد؟
خیر، وجود سیم ارت باعث افزایش ایمنی میشود اما تأثیری بر مصرف برق ندارد.
کدامیک گران تر است؟
به دلایل وجود هادی سنگین تر و روکش های ضخیم تر، کابل های سه رشته نسبت به دو رشته گرانتر هستند.
برای منزل کدام کابل مناسب تر است؟
معمولا برای مصارف خانگی، از کابل دو رشته استفاده میشود.
سخن آخر
ما در این مطلب سعی کردیم تمامی تفاوت های کابل دو رشته و سه رشته را با زبان بسیار ساده توضیح دهیم تا در زمان خرید و یا استفاده، بتوانید حداکثر ایمنی و کارایی را از آنها دریافت کنید. ممنونیم که تا به اینجا همراه هادی سیم بودید. امیدواریم توانسته باشیم به شما در شناخت تفاوت کابل دو رشته و سه رشته کمک کنیم.