کابل برق از عناصر کلیدی در هر سیستم الکتریکی میباشد که وظیفه انتقال جریان الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر را بر عهده دارد. اما سوالی که همیشه برای کاربران، برقکاران و حتی مهندسین پیش میآید این است که کابل تک رشتهای بهتر است یا کابل چند رشتهای؟ بنابراین ما در این مقاله سعی کردیم تا به صورت تخصصی در مورد تفاوت کابل های تک رشته ای و چند رشته ای صحبت کنیم تا تمامی افراد بتوانند درک بهتری از آن داشته و بتوانند در زمان خرید، بهترین انتخاب را داشته باشند. با ما در هادی سیم همراه باشید.
کابل تک رشته ای چیست؟
کابل تک رشتهای که در بازار با عنوان کابل “مفتولی” نیز شناخته میشود، کابلی است که هر هادی آن از یک سیم ضخیم و یکپارچه از جنس مس یا آلومینیوم تشکیل شده باشد. این نوع کابلها ساختاری سفت، خشک و کم انعطاف داشته و دارای ویژگی های منحصربفردی هستند. این این کابل ها در صنایع و پروژه های مختلفی استفاده میشود و بخش گسترده ای را پوشش خواهد داد. در ادامه در خصوص ویژگی های کابل های تک رشته ای و کاربرد های آن بیشتر توضیح خواهیم داد.
ویژگیهای کابل تک رشته ای
همانطور که گفته شد کابل های تک رشته ای یا به عبارتی کابل های مفتولی دارای ویژگی های منحصربفردی هستند که باعث میشود در شرایط و پروژه های خاص از آنها استفاده شوند. برخی از مهم ترین این ویژگی ها عبارت اند از:
- استفاده از یک رشته مفتول مسی یا آلومینیومی به عنوان هادی
- دارای ساختاری سفت، سخت با انعطاف پذیری بسیار پایین
- دارای طول عمر طولانی تر نسبت به کابل های چند رشته ای
- انتقال بهتر جریان الکتریکی در مسافت های طولانی
- مقاومت بالا در برابر لرزش و ضربه مکانیکی
تمامی این ویژگی ها باعث شده تا از کابل های تک رشته ای در صنایع مختلفی استفاده شود. البته باید توجه داشته باشید که این کابل ها فقط برای موارد مخصوصی قابل استفاده هستند. ممکن است بپرسید کاربرد های اصلی کابل های تک رشته ای چیست؟ برای جواب به این سوال در ادامه همراه ما باشید.
کاربرد های اصلی کابل تک رشته ای
کابل های تک رشته ای به دلیل استفاده از یک سیم مفتول جهت انتقال جریان برق کاربرد های محدودی خواهد داشت. با توجه به ویژگی های منحصربفرد کابل های تک رشته ای، بیشترین و مهم ترین کاربرد های آن شامل موارد زیر میشوند:
- سیمکشیهای توکار ساختمانی (ثابت)
- تابلوهای برق
- زیر گچ و بتن
- پروژههایی با ارتعاش کم و نصب دائمی و بدون تغییر
بیشترین کاربرد کابل های تک رشته ای در محیط هایی است که کابل نیازمند انعطاف پذیری نباشد. البته برای انتقال جریان الکتریکی برق در مسافت های طولانی نیز از کابل های تک رشته ای یا مفتولی استفاده میشود.
کابل چند رشته ای چیست؟
کابل های چند رشته ای که به کابل های افشان نیز بسیار معروف هستند، کابلی است که هر هادی آن از تعداد زیادی سیم نازک تشکیل شده است و به صورت دسته ای و تابانیده شده در کنار هم قرار گرفته اند. این کابل ها به دلیل ویژگی های خاصی که دارند، بیشترین فروش و کاربرد را در صنایع مختلف خواهند داشت. ویژگی های کابل های چند رشته ای و یا افشان به شرح زیر است:
- دارای هادی چند رشته سیمی نازک
- انعطافپذیری بسیار بالا
- نصب آسان در فضاهای باریک یا با تغییر مسیر
- تحمل بهتر در برابر خم شدن های مکرر
- مناسب برای استفاده در دستگاههای متحرک یا پر لرزش
تمامی موارد بالا باعث شده اند تا کابل های چند رشته ای یا افشان بیشترین تقاضا و فروش را تجربه کنند. حال سوال اصلی اینجاست که تفاوت کابل های تک رشته ای و چند رشته ای در چیست؟ برای جواب به این سوال پیشنهاد میکنیم توضیحات پایین را مشاهده کنید.
تفاوت کابل های تک رشته ای و چند رشته ای
تفاوت های بسیار اساسی بین کابل های تک رشته ای و چند رشته ای وجود دارند که باعث شده تا از هر کدام در مکان ها، پروژه ها، صنایع و کاربرد های مختلف استفاده شود. بهترین راه مقایسه این دو نوع کابل ارائه یک جدول کامل است. در جدول زیر تمامی موارد و تفاوت کابل های تک رشته ای و چند رشته ای را میتوانید مشاهده کنید:
ویژگی | کابل تک رشتهای (مفتولی) | کابل چند رشتهای (افشان) |
---|---|---|
جنس هادی | یک رشته مفتول ضخیم | چندین رشته سیم نازک |
انعطافپذیری | کم | بسیار بالا |
مقاومت در برابر شکستگی | بالا | متوسط |
مناسب برای نصب دائم | بله | نه لزوماً |
مناسب برای حرکت و لرزش | خیر | بله |
کابل افشان بهتر است یا مفتولی؟
قطعا نمیتوان مشخص کرد که کابل افشان بهتر است یا مفتولی زیراکه هر کدام از این کابل ها دارای ویژگی ها و کاربرد های متفاوتی هستند. ولی اگر بخواهیم برخی از مزایا و معایب هر کدام را بیان کنیم میتوان موارد زیر را عنوان کرد:
مزایای کابل های تک رشته ای
-
هدایت الکتریکی بهتر در طولهای زیاد
-
استقامت بیشتر در برابر فشار مکانیکی
-
هزینه کمتر در برخی سایزها
-
مقاومت بیشتر در برابر خوردگی
معایب کابل های تک رشته ای
-
شکنندگی در برابر خم شدن
-
دشواری در نصب در مسیرهای پیچیده
-
عدم تحمل در برابر لرزش یا حرکت مداوم
مزایای کابل های چند رشته ای
-
نصب راحتتر در فضاهای پیچیده و پر پیچ و خم
-
انعطاف بالا، قابل استفاده در پروژههای دینامیک
-
مناسب برای سیمکشی موقت
-
ایمنی بیشتر در برابر پارگی
معایب کابل های چند رشته ای
-
قیمت بالاتر
-
احتمال آسیبدیدگی در صورت کشش زیاد
-
رسانایی کمتر نسبت به کابل مفتولی در سطح مقطع مساوی
تفاوت کابل تک رشته و چند رشته در انتقال جریان برق
از دیگر سوالات بسیار مهمی که در خصوص کابل های تک رشته و چند رشته مطرح میشود این است که آیا تفاوتی در انتقال جریان الکتریکی بین آنها وجود دارد یا خیر؟ در جواب این سوال باید عنوان کنیم که بله! در صورتی که سطح مقطع این دو کابل با یکدیگر برابر باشند، کابل های تک رشته ای مقاومت کمتری داشته و برای انتقال جریان برق در مسافت های طولانی تر بسیار مناسب میباشند ولی در کابل های چند رشته ای یا افشان به دلیل سطح تماس بیشتر با هوا و مقاومت بالاتر، معمولا برای مسافت های کوتاه و در محیط های صنعتی و پر لرزش استفاده میشوند.
آیا میتوان از کابل افشان به جای مفتولی استفاده کرد؟
بله در برخی از مواقع شما میتوانید از کابل های چند رشته ای یا افشان بجای کابل های مفتولی استفاده کنید. البته این موضوع زمانی صادق است که شرایط زیر مهیا باشد:
- استفاده در مسافت های انتقال برق کم
- عدم وجود فشار و کشش مکانیکی
- مطابقت داشتن آمپراژ مورد کابل افشان با کابل مفتول
در کشور ایران و در سیم کشی های داخلی ساختمان معمولا از کابل های مفتولی استفاده شده و در تجهیزات الکترونیکی، صنعتی و پر تحرک استفاده از کابل افشان یا چند رشته ای ترجیح داده میشود.
تفاوت قیمت کابل افشان و مفتولی
اگر بخواهیم تفاوت کابل های تک رشته ای و چند رشته ای را در خصوص قیمت های آنها بیان کنیم، باید بگوییم که قیمت کابل افشان نسبت به کابل مفتولی بالاتر میباشد. این تفاوت قیمت به دلیل استفاده از رشته سیم های بیشتر، وجود مراحل بیشتر تولید و تقاضای بالاتر کابل افشان میباشد. برای مثال قیمت کابل افشان 2 در 2.5 از برند های معتبر مانند هادی سیم، ممکن است تا 15 درصد از قیمت کابل مفتولی 2 در 2.5 همان برند بیشتر باشد.
سخن آخر و نتیجه گیری
ما در این مقاله سعی کردیم تفاوت کابل های تک رشته ای و چند رشته ای را به صورت کامل و جامع توضیح دهیم. با دانستن این تفاوت ها شما میتوانید برای پروژه خود بهترین کابل را انتخاب کرده و با استاندارد پیش بروید. ممنونیم که تا به اینجا همراه هادی سیم بودید. امیدواریم توانسته باشیم به شما کمک کنیم. در صورت داشتن هرگونه تجربه یا سوال میتوانید آن را در بخش نظرات با سایر افراد به اشتراک بگذارید.