امروزه بحث بازیافت یک امر بسیار حیاتی در ثابت نگه داشتن قیمت ها و همچنین استفاده دوباره از منابع ملی بحساب میآید. اکثر این بازیافت ها مربوط به فلزات، مایعات و پسماند ها است که بعد از انجام پروسه های عملیاتی دوباره به چرخه تولید بازمیگردند. یکی از مهم ترین بازیافت هایی که در سراسر جهان در حال انجام است، بازیافت مس از سیم و کابل های کهنه میباشد که امروز قصد داریم در خصوص تمامی اطلاعاتی آن صحبت کنیم. بنابراین با هادی سیم همراه باشید.
چگونه سیم و کابل های قدیمی را بازیافت کنیم؟
همانطور که میدانید در هر جایی که باشید میتوانید سیم و کابل هایی که از مس تولید شده اند را مشاهده کنید. حال بعد از مدتی که عمر آنها تمام شد و کارآیی خود را از دست دادند، میتوان با بازیافت، آن را به چرخه تولید برگرداند. بازیافت کردن سیم و کابل مسی به حفظ محیط زیست و صرفه جویی در منابع طبیعی کشور بسیار کمک خواهد کرد. بنابراین اگر قصد دارید که بازیافت مس از سیم و کابل را شروع کنید باید از مراحل دقیق بازیافت آن مطلع باشید. در ادامه به بررسی تک تک مراحل بازیافت سیم و کابل میپردازیم.
انواع روش های بازیافت مس در ایران
در انجام امور مربوط به بازیافت مس تمامی اموری که مربوط به جدا کردن فلز مس از قطعات الکترونیکی قدیمی و یا سیم و کابل های غیر قابل استفاده میباشد، انجام میشود. معمولا دو روش برای بازیافت فلز مس از سیم و کابل وجود دارد. این روش ها با نام های بازیافت دستی و بازیافت صنعتی شناخته میشوند ولی اگر بخواهیم به طور دقیق تر روش های بازیافت مس را شرح دهیم میتوان به سه دسته اشاره کرد:
- بازیافت دستی مس
- بازیافت صنعتی مس
- بازیافت مس با روش های شیمیایی
همانطور که بیان شد سه روش برای بازیافت مس از سیم و کابل وجود دارد. که معمولا در ایران روش اول و دوم بیشترین فعالیت را انجام میدهند. در ادامه میتوانید مراحل کامل آنها را مطالعه کنید.
مراحل دقیق بازیافت مس از سیم و کابل به صورت دستی
مراحل بازیافت مس از سیم و کابل بسیار ساده ولی بسیار مهم است. همانطور که گفته شد بحث بازیافت به حفظ محیط زیست و صرفه جویی منابع طبیعی کشور، کمک زیادی میکند. اگر بخواهیم به ترتیب به مراحل بازیافت مس از سیم و کابل اشاره کنیم:
- جمعآوری سیم و کابل های فرسوده و قدیمی
- جداسازی روکش های سیم و کابل
- برش و قطعه قطعه کردن قسمت فلزی
- بکار گیری مواد بازیافتی
این چهار مرحله تمامی قسمت های مربوط به بازیافت مس از سیم و کابل را پوشش میدهد. هر مرحله توضیحات مخصوص به خود را دارد. بنابراین پیشنهاد میکنیم قبل از انجام بازیافت مس از سیم و کابل تمامی مراحل را به طور دقیق مطالعه و بررسی نمایید.
1- جمع آوری سیم و کابل های فرسوده
در این مرحله شما باید تمامی سیم و کابل هایی که از جنس هادی مس هستند را جمعآوری کنید. در نظر داشته باشید که فقط سیم و کابل های فرسوده را برای اینکار استفاده کنید. در داخل سیم و کابل ها ممکن است جنس های مختلفی وجود داشته باشد که شما باید با دقت کامل آنها را شناسایی کرده و به جز مس بقیه فلزات مانند آلومینیوم و سرب را کنار بگذارید. برای پیدا کردن سیم و کابل های فرسوده میتوانید به مراکز بازیافت محلی، ضایعات فلزی و برخی از فروشگاه های لوازم الکترونیکی مراجعه کنید. این مکان ها معمولا امکانات مناسبی میتوانند در اختیار شما قرار دهند.
2- جدا کردن روکش های سیم و کابل های مسی
همانطور که میدانید سیم و کابل از اجزای مختلفی مانند پلاستیک، فلز و روکش های عایق تولید شده اند. شما باید اطلاعات کاملی در خصوص تک تک مدل های سیم و کابل داشته باشید تا بتوانید عمل جداسازی روکش های سیم را انجام دهید. معمولا سیم های مسی به دو مدل سیم افسان و سیم مفتولی وجود دارند.
اگر تعداد سیم و کابل هایی که قصد بازیافت مس آن را دارید کم است میتوانید از ابزار های سیم چین و چاقو استفاده کنید ولی در غیر این صورت باید از دستگاه های جداسازی مکانیکی یا الکتریکی استفاده کنید. این دستگاه ها با دقت بسیار بالا میتوانند مواد مختلف سیم و کابل ها را از یک دیگر جدا کرده و فرایند بازیافت مس از سیم و کابل را افزایش دهند.
3- برش و قطعه قطعه کردن قسمت مس ها
بعد از اینکه تمامی اجزای سیم و کابل را از هم جدا کردید، نوبت به بخش برش و پردازش آنها میرسد. این قسمت شامل چند مرحله مهم است. به طوری که ابتدا باید سیم و کابل های جدا شده را به قطعات کوچک تر تبدیل کرده و سپس آنها را در یک جای مناسب قرار میدهیم. توجه داشته باشید که در داخل سیم ها ممکن است از هادی آلومینیومی استفاده شده باشد که حتی آن را هم میتوانید بازیافت کنید.
ولی معمولا به دلیل قیمت پایین آلومینیوم معمولا کسی اقدام به بازیافت فلز آلومینیوم نمیکند. ولی در نظر داشته باشید که از فلز آلومینیوم برای ساخت قوطی های نوشیدنی، فویل ها، قطعات خودرو و بسیاری از تجهیزات دیگر استفاده میشود.
حال که فلزات همگی تفکیک شدند نوبت به ذوب کردن آنها رسیده است. شما باید حرارت زیادی به آن وارد کنید. در واقع برای ذوب کردن فلز مس شما نیاز به حرارتی برابر 1700 درجه سانتی گراد دارید. زمانی که فلز ها به طور کامل ذوب شدند یک فلز مایع خواهید داشت. در صورتی که مس شما ناخالصی داشته باشد در این مرحله از مایع ذوب مس جدا شده و شما براحتی میتوانید مس خالص را داشته باشید. بعد از این مرحله نیز ماده مذاب مس باید تصفیه شده و تمامی ناخالصی ها از آنها جدا شوند. این مرحله پالایش نام گذاری شده است و باعث میشود فلزات بازیافتی کیفیت بالایی برای برگشت به عرصه تولید داشته باشند.
نکات مهم در بازیافت مس از سیم و کابل
زمانی که شما قصد استخراج یا بازیافت فلز مس از سیم و کابل ها را داشته باشید، باید به چند نکته مهم توجه ویژه داشته باشید:
- حتما زمان کافی برای جدا کردن فلزات بکار رفته شده در داخل سیم و کابل را داشته باشید و سعی کنید سیم های مسی، آلومینیومی و … را از یکدیگر تفکیک کنید.
- سعی کنید از مجموعه های بازیافت معتبر برای تحویل سیم و کابل های قدیمی استفاده کنید.
- با انجام فرایند بازیافت مس از سیم و کابل هم میتوانید درآمد کسب کرده و هم به حفظ محیط زیست کمک کنید.
- اجتناب از روشهای سنتی مانند سوزاندن
- اجتناب از انبار کردن ضایعات سیم و کابل به مقدار زیاد
- حذف مواد اضافی قبل از بازیافت
- نظارت بر جداسازی گرد و غبار از فلزات
- فشرده سازی مس های بازیافتی
مراحل بازیافت صنعتی فلز مس از سیم و کابل های ضایعاتی
در حال حاضر اکثر فعالیت های بازیافت مس با دستگاه ها و تجهیزات کامل انجام میشود. تمامی مراحلی که در روش بازیافت دستی مس مطرح شد حالا با دستگاه های صنعتی با سرعت بسیار بالا قابل انجام است. بازیافت صنعتی فلز مس دارای پنج مرحله اصلی میباشد:
- جمعآوری و آماده سازی
- آسیاب کردن
- جداسازی
- تصفیه و خالص سازی فلز
- بسته بندی و ارسال به کارخانه
تمامی این مراحل دارای دستگاه های منحصربفردی هستند که تمامی سیم و کابل های فرسوده را برای بدست آوردن مس تجزیه و تفکیک میکنند. در ابتدا سیم و کابل های قدیمی جمع آوری شده و به محل بازیافت منتقل میشوند. در این بخش سیم ها بر اساس نوع فلز و جنس روکش آنها دسته بندی خواهند شد. در مرحله آسیاب کردن تمامی سیم و کابل های دسته بندی شده به دستگاه آسیاب منتقل شده و سیم ها به قطعات بسیار کوچک تر تقسیم میشوند تا مرحله جداسازی به راحتی قابل انجام باشد.
برای جداسازی فلز و سایر مواد از دستگاه های جداسازی مانند الک، جداکننده مغناطیسی و غربال استفاده میکنند. این دستگاه ها برای جداسازی ذرات مس و گرانول های پلاستیکی حاصل از روکش سیم ها قابل استفاده هستند.
فلز مس به دلیل داشتن خاصیت مغناطیسی به راحتی از مواد غیر فلزی جداشده و پلاستیک های بدست آمده نیز قابل تفکیک هستند. در مرحله بعدی که مربوط به تصفیه و خالص سازی است تمامی ناخالصی هایی که مس داخل سیم و کابل میتواند داشته باشد را جدا میکنند. این ناخالصی ها ممکن است سرب، قلع و یا آهن باشند. برای خالص سازی مس از روش های مختلفی مانند ذوب، پالایش و الکترولیز استفاده میکنند که بستگی به تجهیزات دارند. در مورد پلاستیک های گرانولی نیز برای افزایش کیفیت و ارزش آن، کامل شسته و تصفیه خواهند شد.
سخن آخر
ما در این مقاله سعی کردیم تا مراحل کامل بازیافت مس از سیم و کابل را مطرح کنیم تا شما عزیزان در جریان تمامی مراحل بازیافت این فلز کاربردی قرار بگیرید. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد. ممنونیم که تا به اینجا همراه ما بودید.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.