نحوه تشخیص سیم فاز و نول

یکی از ابتدایی ترین کار هایی که هر شخصی باید بداند، نحوه تشخیص سیم فاز و نول است. همانطور که می‌دانید در امر سیم‌کشی ساختمان سه نوع سیم وجود دارد که به ترتیب سیم فاز، سیم نول و سیم ارت است. شما می‌بایست براحتی بتوانید این سه سیم را از یکدیگر تشخیص داده تا از بروز مشکلات و خسارات احتمالی جلوگیری کنید. بنابراین ما در هادی سیم سعی کردیم تا بهترین روش های تشخیص سیم فاز و نول را آموزش دهیم. با ما همراه باشید تا تمامی نکات تشخیصی را بدانید.

انواع مختلف سیم در برق‌کشی

در سراسر جهان برای انجام تمامی امور مربوط به برق‌کشی، معمولا از سه نوع سیم استفاده می‌شود که هر کدام وظیفه خاصی را انجام می‌دهند و نبود هر یک باعث بروز اتفاقات خطرناکی خواهد شد. این سه نوع سیم عبارت اند از:

• سیم فاز
• سیم نول
• سیم ارت

وجود این سه سیم برای پایدار ماندن جریان برق در مدار الزامی است. البته سیم ارت در بسیاری از سیم و کابل ها وجود ندارد و فقط برای افزایش ایمنی مدار و دستگاه های الکتریکی در مواقع خاص کاربرد دارد. شما باید این سیم ها را در سریع ترین روش ممکن از یکدیگر تشخیص دهید. ولی قبل از معرفی روش های تشخیص سیم فاز و نول و ارت، باید به طور کامل با آنها آشنا شده و اطلاعات کاملی از آنها بدست آورید. بنابراین به معرفی این سیم ها می‌پردازیم؟

سیم فاز چیست؟

این گونه سیم ها دارای جریان برق هستند و به نوعی خطرناک ترین نوع سیم در جهان شناخته می‌شوند. زیرا به دلیل اختلاف پتانسیل با زمین، به محض برخورد با بدن انسان، دچار برق گرفتگی شده و ممکن است شخص جان خود را از دست دهد. از آنجایی سیم فاز حامل جریان برق است، اتصال آن به هر جسم رسانا، باعث انتقال جریان برق می‌شود. رنگ روکش سیم فاز معمولا مشکی یا هر رنگی به جز سفید، سبز، خاکستری و آبی است. زیرا این رنگ ها برای سیم های خاص استفاده می‌شود. برای توزیع برق شهری، ابتدا نیروگاه های برق، با تولید برق سه فاز، آن را با توجه به خطوط انتقال برق، به شهر ها میرسانند.

بعد از انتقال جریان برق به پست های برق محلی، با توجه به استفاده از دستگاهی به نام ترانسفورماتور به چهار بخش تقسیم شده که سه بخش آن فاز و دیگری نول است. سه بخش فاز آن دارای ولتاژ برابر هستند ولی با یکدیگر اختلاف فاز دارند بنابراین به آنها سیم فاز گفته می‌شود.

سیم نول چیست؟

این نوع سیم کاملا مکمل سیم فاز است تا بتواند یک مسیر بسته در مدار الکتریکی ایجاد کند. این سیم جریان برقی که از وسایل برقی خارج می‌شود را به مولد مدار برگردانده و معمولا با روکش های آبی رنگ تولید می‌شوند. سیم نول هیچگونه خطری نداشته و شما با دست زدن به آن، حتی اگر روکش هم نداشته باشد، هیچ مشکلی نخواهید داشت زیراکه در اینگونه سیم ها هیچ گونه برقی وجود ندارد. دلیل این موضوع هم به وجود سه سیم فاز است که با زاویه 120 درجه نسبت به هم قرار داشته و باعث خنثی شدن نیرو الکترومغناطیسی یکدیگر خواهند شد.

سیم ارت چیست؟

در زمان انتقال جریان برق توسط سیم، ممکن است جریان اضافی وجود داشته باشد. جریان اضافی برق ممکن است باعث ایجاد خسارات بسیار زیادی مانند آتش سوزی و برق گرفتگی افراد شود. بنابراین برای جلوگیری از این مشکل، از سیم ارت استفاده شده تا نقش یک سیم محافظ را اجرا کند. این سیم ها باید به یک نارسانای بزرگ مانند زمین متصل باشد تا در زمان شوک الکتریکی، جریان برق را به آن منتقل کند. با وجود این سیم، بعد از ایجاد اتصالی یا هر دلیل دیگری، جریان اضافی وارد زمین شده و باعث پریدن فیوز می‌شود.

رنگ روکش سیم ارت در کشور های مختلف، متفاوت می‌باشد. برای مثال در آمریکا سبز و در کشور های اروپایی و ایران زرد و سبز است. رنگ سیم ارت در ایالات متحده آمریکا، سبز و در ایران یا اتحادیه اروپا زرد یا سبز است. هسته سیم ارتِ کابل معمولاً به بدنه بیرونی دستگاه متصل می‌شود و این اتصال ممکن است از طریق یک ترمینال سوکتی یا یک پیچ و مهره تأمین شود.

در صورتی که قصد خرید انواع سیم و کابل به صورت عمده و تک را دارید، براحتی می‌توانید از کارخانه تولیدی هادی سیم به طور مستقیم و با قیمت باور نکردنی خرید خود را ثبت کنید.

لیست قیمت عمده محصولات سیم و کابل 

نحوه تشخیص سیم فاز و نول و ارت از یکدیگر

همانطور که گفته شد تفاوت این دو سیم، جریان الکتریکی و اختلاف پتانسیل بین آنهاست. که طبق مباحثی که گفته شد، سیم فاز دارای جریان الکتریکی بوده ولی سیم نول هیچ گونه جریان در آن وجود ندارد. روش تشخیص سیم فاز و نول بسیار کار راحتی است. شما از چند روش می‌توانید سیم فاز و نول رو از یکدیگر تشخیص دهید:

• رنگ روکش سیم
• استفاده از فازمتر
• استفاده از جهت چرخش سیم

شما می‌توانید برای تشخیص سیم فاز و نول و همچنین ارت، از روش هایی که عنوان شد استفاده کنید. توجه داشته باشید که مطمئن ترین راه برای تشخیص، استفاده از فازمتر است که در مورد آن صحبت خواهیم کرد.

تشخیص سیم فاز و نول با توجه به رنگ روکش سیم

در بخش معرفی سیم فاز، نول و ارت بیان کردیم که روکش هر کدام چه رنگ هایی دارند. شما براحتی می‌توانید با دانستن رنگ هر یک از سیم ها، آنها را از یکدیگر تشخیص دهید.

روکش سیم فاز = مشکی و یا هر رنگی به جز سفید، خاکستری، سبز و آبی

روکش سیم نول = معمولا رنگ آبی

روکش سیم ارت = رنگ سبز یا دو رنگ سفید سبز

تشخیص سیم فاز و نول و ارت با فازمتر

مطمئن ترین و ساده ترین روش تشخیص سیم فاز و نول از یکدیگر، استفاده از فازمتر است. شما برای اینکار فقط کافیست در زمانی که جریان برق وجود دارد، فازمتر را به سیم متصل کنید. در صورتی که چراغ فازمتر روشن شد، سیم فاز و در صورتی که چراغ فازمتر روشن نشد، سیم نول یا ارت است. در برخی مواقع ممکن است سیم فاز و نول هر دو دارای جریان برق باشند. در این جور مواقع معمولا مشکل از قطع بودن سیم نول می‌باشد که با برطرف کردن آن، این مشکل حل خواهد شد.

تشخیص سیم فاز و نول بدون فازمتر

در زمان تشخیص سیم فاز و نول از یکدیگر با توجه به این روش باید کاملا احتیاط کنید. با توجه به این روش شما باید بدانید که جهت جریان برق همواره از سمت سیم فاز به سمت سیم نول می‌باشد. بنابراین اگر سر هر یک از این دو سیم را به یک دستگاه الکتریکی وصل کنیم، از آنجایی که جهت چرخش از فاز به نول است، می‌توان آنها را از یکدیگر تشخیص داد.

سخن آخر

ما در این مقاله سعی کردیم بهترین روش های تشخیص سیم فاز و نول و ارت را به طور کامل بررسی کنیم تا شما در کمترین زمان بتوانید این سیم ها را از یکدیگر تشخیص دهید. ممنونیم از شما که تا به اینجا همراه هادی سیم بودید.